Η Βιργινία Μπαλαφούτα είναι πτυχιούχος του Τμήματος Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.). Είναι Διδάκτορας «Διεθνούς Δικαίου και Περιφερειακών Σπουδών» του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.). Έχει λάβει 2 Διετή Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης: i) «Διεθνές Δίκαιο και Διπλωματικές Σπουδές» Τμήματος Διεθνών Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών Παντείου Πανεπιστημίου, ii) «Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης και της Τεχνολογίας», Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Σχολής Θετικών Επιστημών, του Ε.Κ.Π.Α. Επιπλέον, έχει ολοκληρώσει επιτυχώς ένα ετήσιο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Περιβαλλοντικών Σπουδών στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Α.Π.Θ., και ένα διετές Δίπλωμα Σπουδών Δημοσιογραφίας.
Έχει εργαστεί ως δικηγόρος και ως δημοσιογράφος. Έχει εργαστεί στο Α.Π.Θ. και στο Ε.Κ.Π.Α. Σήμερα εργάζεται ως Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό (Ε.ΔΙ.Π.) του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α., όπου διδάσκει αυτοδύναμα τα μαθήματα: «Διεθνές Δίκαιο - Δίκαιο Θαλάσσης - Δίκαιο Διακρατικών Ποταμών», «Διεθνές Ποινικό Δίκαιο και Σχέσεις Τουρκίας-Κυπριακής Δημοκρατίας», και «Ελληνοτουρκικές Σχέσεις και Διεθνές Δίκαιο». Επιπλέον, έχει διδάξει «Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο», «Ειδικά Θέματα Διεθνούς Δικαίου, Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και Διπλωματίας», «Διεθνές Ποινικό Δίκαιο», «Ειδικά θέματα Γεωπολιτικής και Διεθνούς Δικαίου», «Εισαγωγή στο Διεθνές Δίκαιο», «Εισαγωγή στη Νομική Επιστήμη, στο Διεθνές και στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο» και «Διεθνές Δίκαιο Θαλάσσης και Διακυβερνήσεως Διεθνών Ποταμών» σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο.
Είναι Επιστημονική Συνεργάτης του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και του Διεθνούς Κέντρου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Libertas. Έχει μετάσχει σε Διεθνή Συνέδρια του αντικειμένου της, είναι συγγραφέας 4 μονογραφιών, σημαντικού αριθμού επιστημονικών άρθρων/μελετών και πανεπιστημιακών σημειώσεων.