Ο Μοισιόδακας ήταν ένας από τους πρώτους στοχαστές που αγωνίστηκαν για την καθιέρωση της νεοελληνικής ως γλώσσας της Παιδείας του Γένους. Τα επιχειρήματά του ήταν παιδαγωγικού και κοινωνιολογικού χαρακτήρα. Το 1761 μεταφράζοντας το έργο του Ιταλού φιλοσόφου Ludovico Antonio Muratori, Ηθική Φιλοσοφία, αντιμετώπισε το γλωσσικό ζήτημα και μίλησε για το κοινόν ύφος, που το θεωρούσε, κατάλληλα καλλιεργημένο, αρμόδιο για κάθε γνωστικό πεδίο. Ασχολήθηκε με τα παιδαγωγικά και τις φυσικές επιστήμες. Στο γλωσσικό πρόβλημα, σε ποια γλώσσα θα φωτιζόταν το έθνος, τάχθηκε υπέρ της Κοινής. Ο Μοισιόδακας δεν περιορίστηκε απλά στη διατύπωση απόψεων σχετικά με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, αλλά συνέδεσε την εκπαίδευση με την κοινωνία της εποχής του, κάνοντας παρατηρήσεις κοινωνιολογικού περιεχομένου. Βασικές αρχές του σχεδίου του ήταν η πλήρης αναθεώρηση του αναλυτικού προγράμματος των ελληνικών σχολείων, η καθιέρωση της απλής νεοελληνικής ως γλώσσας της διδασκαλίας, η εγκατάλειψη της διδασκαλίας των πατερικών κειμένων, ο ορθολογικός τρόπος των διδασκομένων αρχαιοελληνικών κειμένων, η κατάργηση της ψυχαγωγικής μεθόδου, η εισαγωγή της διδασκαλίας των ξένων γλωσσών και τέλος η απλοποίηση και ο εξορθολογισμός της διδακτικής με βάση την υγιαίνουσα φιλοσοφία. «Ο Μοισιόδαξ δεν έχει πρόθεση να συνθέσει κάποιο παιδαγωγικό σύστημα, αλλά αγωνιά να δείξει πόσο αναγκαία είναι η παιδεία μιας άλλης μορφής σε σχέση με αυτή που επικρατούσε μέχρι τότε[...]» Για τον Μοισιόδακα η Παιδαγωγία είναι μια μέθοδος, με την καρτεσιανή σημασία: ως προγραμματισμός μιας σειράς λογικών διαδικασιών. Η παιδαγωγία συνίσταται όχι στη μετάδοση γνώσεων στο παιδί, αλλά στο να το διδάσκει πώς να μαθαίνει.