Πρόλογος...........................................................................................................................       VII

Πρόλογος δεύτερης έκδοσης...................................................................................        XI

Πρόλογος πρώτης έκδοσης......................................................................................      XIII

Συντομογραφίες.............................................................................................................     XXIII

Κεφάλαιο Α’

Ο αγροτικός συνεταιρισμός: Γενικές διατάξεις,
εννοιολογικός προσδιορισμός και εύρος λειτουργίας

Α. Ορισμός - Σκοπός - Νομική Μορφή.................................................................         1

Β. Γυναικείοι συνεταιρισμοί.......................................................................................         3

Γ. Έδρα του αγροτικού συνεταιρισμού................................................................         4

Δ. Επωνυμία του αγροτικού συνεταιρισμού.....................................................         5

Κεφάλαιο Β’

Σύσταση αγροτικού συνεταιρισμού -
περιεχόμενο και τροποποίηση καταστατικού

Α. Τύπος - Περιεχόμενο καταστατικού...............................................................         7

Β. Έγκριση καταστατικού του αγροτικού συνεταιρισμού - Σύσταση και τροποποίηση                         9

Γ. Σύσταση νέου αγροτικού συνεταιρισμού......................................................        10

1. Πρακτικό ίδρυσης αγροτικού συνεταιρισμού......................................       10

2. Διαδικασία ενώπιον της εποπτεύουσας αρχής...................................       11

α. Αίτηση.................................................................................................................       11

β. Απόφαση............................................................................................................       11

γ. Πρακτικό συνεδρίασης προσωρινού διοικητικού συμβουλίου           13

Δ. Τροποποίηση καταστατικού υφιστάμενου αγροτικού συνεταιρισμού           13

1. Λήψη απόφασης του διοικητικού συμβουλίου....................................       13

2. Λήψη απόφασης γενικής συνέλευσης.......................................................       14

Κεφάλαιο Γ’

Μέλη - Δικαιώματα - Υποχρεώσεις

Α. Είσοδος μελών σε αγροτικό συνεταιρισμό...................................................        18

1. Εισαγωγικά.............................................................................................................       18

2. Φυσικά πρόσωπα................................................................................................       18

3. Νομικά Πρόσωπα...............................................................................................       21

4. Μέλη - επενδυτές................................................................................................       22

Β. Δικαιώματα και υποχρεώσεις μελών..............................................................       23

Γ. Ειδικά η υποχρέωση της παράδοσης τουλάχιστον του 75% της παραγωγής και πρακτικές εφαρμογές των περιπτώσεων εξαίρεσης..............................................................................       26

1. Εισαγωγικά.............................................................................................................       26

2. Η υποχρέωση συνιστά παράδοση, όχι πώληση..................................       26

3. Πρώτη εξαίρεση: αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσης της υποχρέωσης                      27

4. Δεύτερη εξαίρεση: Εκ των προτέρων σύναψη σύμβαση πώλησης με τρίτο                   27

5. Τρίτη εξαίρεση: Αδυναμία απορρόφησης της παραγωγής από τον συνεταιρισμό                     28

6. Το καθολικό πρακτικό πρόβλημα των εξαιρέσεων...........................       28

7. Ο τρόπος υπολογισμού της παραγόμενης ποσότητας...................       29

8. Η πιθανότητα μετατροπής του αγροτικού συνεταιρισμού σε νομικό πρόσωπο με άλλη νομική μορφή......................................................................................................................................       30

Δ. Εγγραφή μέλους........................................................................................................        31

Ε. Απόκτηση ιδιότητας του μέλους.......................................................................       32

ΣΤ. Αποχώρηση - Διαγραφή - Θάνατος μέλους..............................................       32

Ζ. Η περίπτωση αποχώρησης μέλους από αγροτικό συνεταιρισμό - “σφραγίδα”                     32

Κεφάλαιο Δ’

Συνεταιρικές μερίδες - Ευθύνη μέλους συνεταιρισμού

Α. Συνεταιριστικό κεφάλαιο - Συνεταιρικές μερίδες......................................       34

1. Εισαγωγικά.............................................................................................................       34

2. Υποχρεωτική συνεταιρική μερίδα..............................................................       36

3. Προαιρετική συνεταιρική μερίδα................................................................       37

4. Έκδοση προαιρετικών συνεταιρικών μερίδων υπέρ το άρτιο....       39

5. Έκδοση υποχρεωτικών συνεταιρικών μερίδων υπέρ το άρτιο..       39

Β. Ευθύνη και υποχρεώσεις των μελών προς τρίτους.................................        41

Κεφάλαιο Ε’

Διοίκηση του Αγροτικού Συνεταιρισμού

Α. Εισαγωγικά - Τα όργανα διοίκησης.................................................................       43

Β. Γενική Συνέλευση......................................................................................................       44

1. Εισαγωγικά.............................................................................................................       44

2. Αρμοδιότητες........................................................................................................       44

3. Συνεταιρισμοί άνω των 200 μελών ή δραστηριοποίηση σε πλείονες εδαφικές ενότητες           ................................................................................................................................. 45

4. Σύγκληση.................................................................................................................       46

α. Η τακτική γενική συνέλευση....................................................................       46

β. Η έκτακτη γενική συνέλευση από το διοικητικό συμβούλιο ή το εποπτικό συμβούλιο           ............................................................................................................................ 47

γ. Η έκτακτη γενική συνέλευση από μειοψηφία των μελών του συνεταιρισμού                         47

δ. Η έκτακτη γενική συνέλευση από το δέκα τοις εκατό (10%) των μελών του συνεταιρισμού  ............................................................................................................................ 47

ε. Η έκτακτη γενική συνέλευση για τη διεξαγωγή αρχαιρεσιών.       47

5. Απαρτία...................................................................................................................       48

α. Συνήθης απαρτία...........................................................................................       48

β. Αυξημένη απαρτία.........................................................................................       49

γ. Τι συμβαίνει εάν δεν επιτευχθεί η εκ του νόμου απαρτία στην επαναληπτική γενική συνέλευση      ............................................................................................................................ 52

6. Απόφαση.................................................................................................................       52

7. Προσβολή αποφάσεων γενικών συνελεύσεων....................................       53

Γ. Διοικητικό Συμβούλιο..............................................................................................       54

1. Εισαγωγικά.............................................................................................................       54

2. Συνεδρίαση - απόφαση με φυσική παρουσία των μελών..............       56

3. Συνεδρίαση - απόφαση μέσω τηλεδιάσκεψης.....................................       57

4. Διάρκεια θητείας.................................................................................................       58

5. Εκπροσώπηση......................................................................................................       58

6. Ευθύνη μελών διοικητικού συμβουλίου..................................................       58

7. Αποζημίωση μελών διοικητικού συμβουλίου.......................................       59

8. Κωλύματα...............................................................................................................       59

9. Λήξη θητείας διοικητικού συμβουλίου χωρίς λήψη απόφασης για αρχαιρεσίες                         60

Δ. Εποπτικό Συμβούλιο...............................................................................................       62

Ε. Αρχαιρεσίες..................................................................................................................       65

ΣΤ. Κωλύματα εκλογής στο διοικητικό συμβούλιο και στο εποπτικό συμβούλιο                      67

Ζ. Δικαίωμα συμμετοχής στις αρχαιρεσίες........................................................       68

Κεφάλαιο ΣΤ’

Εποπτεία - Έλεγχος αγροτικού συνεταιρισμού

Α. Διεύθυνση Οικονομικών Ελέγχων, Επιθεώρησης και Συνεργατισμού         69

1. Η νέα μορφή της κρατικής εποπτείας υπό το πρίσμα του Ν. 4673/2020                        69

Β. Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων                      70

1. Εισαγωγικά.............................................................................................................       70

2. Καταχώρηση στοιχείων στο Ε.Μ.Α.Σ.........................................................       70

α. Καταχώρηση στοιχείων συνεταιρισμού που ιδρύεται μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 4673/2020    ............................................................................................................................ 71

β. Καταχώρηση στοιχείων ετησίως για την εξακολούθηση εγγραφής του συνεταιρισμού στο Ε.Μ.Α.Σ..................................................................................................................................       72

Γ. Ελεγκτές και τρόπος ελέγχου..............................................................................       73

Δ. Πεδίο ελέγχου............................................................................................................       76

Κεφάλαιο Ζ’

Οικονομική διαχείριση

Α. Διαχειριστική χρήση................................................................................................       78

Β. Διαχειριστικό υπόλοιπο - πλεονάσματα - κέρδη.......................................       78

Γ. Οικονομικές ενισχύσεις - φορολογικές απαλλαγές - κίνητρα.............       80

Δ. Τηρούμενα βιβλία.....................................................................................................       82

Κεφάλαιο Η’

Συγχώνευση - Μετατροπή - Πτώχευση - Διάλυση - Εκκαθάριση

Α. Συγχώνευση................................................................................................................       83

Β. Πτώχευση.....................................................................................................................       86

Γ. Λύση................................................................................................................................       87

Δ. Εκκαθάριση.................................................................................................................       89

Ε. Ενέργειες εκκαθαριστών.......................................................................................       89

Κεφάλαιο Θ’

Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις.............................................................................       92

Κεφάλαιο I’

Ποινικές διατάξεις

Α. Ποινικές διατάξεις που αφορούν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και του εποπτικού συμβουλίου     ...................................................................................................................................... 93

Β. Ειδικότερες ποινικές διατάξεις για ό,τι αφορά την παραβίαση του Ν. 1650/1986                  94

Κεφάλαιο ΙΑ’

Μεταβατικές διατάξεις - Καταργούμενες διατάξεις
- Λοιπές διατάξεις - Έναρξη ισχύος

Α. Μεταβατικές διατάξεις...........................................................................................       99

1. Εισαγωγικά - γενικές διατάξεις....................................................................       99

2. Αγροτικοί συνεταιρισμοί.................................................................................       99

3. Αγροτικές εταιρικές συμπράξεις και ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών                        101

4. Κλαδικοί εθνικοί αγροτικοί συνεταιρισμοί - Κλαδικοί αγροτικοί συνεταιρισμοί                         102

Β. Καταργούμενες διατάξεις.....................................................................................      102

Γ. Λοιπές διατάξεις........................................................................................................      103

1. Εισαγωγικά.............................................................................................................     103

2. Ευθύνη διοικήσεων αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων     103

α. Εισαγωγικά........................................................................................................     103

β. Πότε και για πόσο χρόνο απαλλάσσονται τα φυσικά πρόσωπα από την αλληλέγγυα ευθύνη          .......................................................................................................................... 104

γ. Σε τι συνίσταται η αναστολή της αλληλέγγυας ευθύνης...........     105

δ. Η αναστολή της αλληλέγγυας ευθύνης διακόπτει παραγραφή αστικών και ποινικών υποθέσεων   .......................................................................................................................... 106

ε. Ποια είναι τα φυσικά πρόσωπα, που απαλλάσσονται από την αλληλέγγυα ευθύνη              106

στ. Δυνατότητα έκδοσης ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας                       106

ζ. Οι νέες προϋποθέσεις  για την αλληλέγγυα και εις ολόκληρο ευθύνη των μελών των οργάνων διοίκησης του αγροτικού συνεταιρισμού..........................................     106

Δ. Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών....................................................      109

1. Εισαγωγικά - Η προαιρετική συμμετοχή αγροτικών συνεταιρισμών ως μέλη σε νομικά πρόσωπα      ............................................................................................................................... 109

2. Νομική μορφή ΕΘ.Ε.Α.Σ. - Ποιοι μπορεί να γίνουν μέλη της.........     110

3. Περιεχόμενο καταστατικού - αρμοδιότητες.........................................     110

4. Η συμμετοχή των αγροτικών συνεταιρισμών στην ΕΘ.Ε.Α.Σ. και σε κάθε άλλον νομικό πρόσωπο είναι προαιρετική...........................................................................................................     112

5. Έναρξη ισχύος......................................................................................................     113

Παράρτημα Ι

Νόμος υπ’ αριθ. 4673/2020 (Φ.Ε.Κ. Α’ 52/11-03-2020).....................................       114

Παράρτημα ΙΙ

Υπόδειγμα καταστατικού αγροτικού συνεταιρισμού σύμφωνα με τον Ν. 4673/2020               160

Παράρτημα ΙΙΙ

Υποδείγματα πρακτικών και λοιπών εγγράφων...........................................      195

1. Πρακτικό συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου για σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης με θέμα την τροποποίηση καταστατικού......................................................     195

2. Πρόσκληση του διοικητικού συμβουλίου σε έκτακτη γενική συνέλευση                     197

3. Πρακτικό τοιχοκόλλησης της πρόσκλησης του διοικητικού συμβουλίου σε έκτακτη γενική συνέλευση...............................................................................................................     198

4. Πρακτικό συνεδρίασης της γενικής συνέλευσης χωρίς συγκέντρωση της απαιτούμενης απαρτίας  ............................................................................................................................... 199

5. Πρακτικό συνεδρίασης της επαναληπτικής γενικής συνέλευσης με συγκέντρωση της απαιτούμενης απαρτίας.................................................................................................................     200

6. Αίτηση ενώπιον του κ. Ειρηνοδίκη για την τροποποίηση του καταστατικού              202

7. Εγκριτική πράξη του κ. Ειρηνοδίκη για την τροποποίηση του καταστατικού                         205

8. Πρακτικό ίδρυσης αγροτικού συνεταιρισμού.................................     209

9. Αίτηση ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου για ορισμό προσωρινού διοικητικού συμβουλίου λόγω λήξης της θητείας του χωρίς διενέργεια αρχαιρεσιών.......     210

10. Προτάσεις προς υποστήριξη της αίτησης για ορισμό προσωρινού διοικητικού συμβουλίου           ............................................................................................................................... 213

11. Συγκρότηση προσωρινού διοικητικού συμβουλίου και κατανομή αρμοδιοτήτων                215

12. Ειδοποίηση μέλους για επικείμενη διαγραφή του και παροχή προθεσμίας για παροχή εξηγήσεων......................................................................................................................................     218

13. Αίτηση εγγραφής νέου μέλους σε αγροτικό συνεταιρισμό....     219

14. Πρακτικό συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου για την αποδοχή της αίτησης εγγραφής νέου μέλους.......................................................................................................................     220

15. Έγγραφη συμφωνία κληρονόμων θανόντος μέλους αγροτικού συνεταιρισμού                   221

16. Αίτηση κληρονόμου για υπεισέλευση στη θέση του θανόντος μέλους αγροτικού συνεταιρισμού   ............................................................................................................................... 222

17. Αίτηση για αποχώρηση μέλους από αγροτικό συνεταιρισμό           224

Βιβλιογραφία....................................................................................................................     225

Αλφαβητικό ευρετήριο................................................................................................     227