ΠΡΟΛΟΓΟΙ........................................................................................          

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ........................................................................          

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Α. Οι προσανατολισμοί του στρατιωτικού ποινικού δικαίου κατά την ιστορική του διαδρομή και η αναγκαιότητα της μεταρρύθμισής του........................................            1

1.. Η παθογένεια της στρατιωτικής δικαιοσύνης............................         1

2.. Η ιστορική διαδρομή του στρατιωτικού ποινικού δικαίου........         4

3.. Τα χαρακτηριστικά του προϊσχύσαντος Στρατ. Ποινικού Κώδικα         12

4.. Κρίσιμες νομολογιακές τάσεις και αντιλήψεις..........................       19

5.. Το πλαίσιο και ο χαρακτήρας της μεταρρύθμισης.....................       21

Β. Η δικαιοπολιτική διάσταση της στρατιωτικής δικαιοσύνης σήμερα        24

1.. Η μορφή και η αποστολή της στρατιωτικής δικαιοσύνης..........       24

2.. Το κοινωνικό στίγμα της στρατιωτικής δικαιοσύνης................       26

Γ. Ο χαρακτήρας και το περιεχόμενο του στρατιωτικού ποινικού δικαίου                       31

1.. Πρώτες διαπιστώσεις................................................................       31

2.. Οι πτυχές της πρόσφατης μεταρρύθμισης.................................       31

i... Ουσιαστικό μέρος................................................................       31

ii.. Δικονομικό μέρος.................................................................       33

3.. Το περιεχόμενο του εννόμου αγαθού της στρατιωτικής υπηρεσίας        34

4.. Ο προσδιορισμός της μονάδας του εννόμου αγαθού «στρατιωτική υπηρεσία»               40

Δ.. Στρατιωτική θητεία και ποινικό δίκαιο.....................................       46

1.. Τα νομικά πλαίσια του προβλήματος........................................       46

α). Ο χαρακτήρας της στράτευσης.............................................       46

β). Οι διαφοροποιήσεις της στρατιωτικής θητείας.....................       48

2.. Οι ουσιώδεις αντιρρήσεις και η θεμελίωσή τους.......................       49

α). Πρακτικές «αδράνειας» αλλά και «σπουδής».......................       49

β). Πώς παραβιάζεται η στρατιωτική θητεία..............................       50

3.. Η παρεμβολή και ο ρόλος του ποινικού δικαίου.......................       51

α). Οι κρίσιμες διατάξεις...........................................................       51

β). Η αλληλουχία των ποινικών διατάξεων................................       51

4.. Αντιρρησίες συνείδησης και στράτευση...................................       53

α). Οι πτυχές του προβλήματος.................................................       53

β). Η μεταστροφή στην αντιμετώπιση των αντιρρησιών συνείδησης      54

γ). Προβλήματα καταλογισμού του αντιρρησία συνείδησης......       56

δ). Ποιά λύση θα έπρεπε να προκριθεί......................................       63

ε). Η μεταρρύθμιση του νόμου 2510/1997: Από την «άοπλη» στρατιωτική θητεία στην «κοινωνική» θητεία...................................................................................       65

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ (ΓΕΝΙΚΟ)

ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙ­ΚΑΙΟΥ

Α. Το στρατιωτικό έγκλημα.............................................................       71

1.. Τα στοιχεία του στρατιωτικού εγκλήματος...............................       71

α). Ο ορισμός του στρατιωτικού εγκλήματος.............................       71

β). Τα τοπικά όρια εφαρμογής του ΣτρΠΚ................................       75

γ). Η σχέση του ουσιαστικού μέρους του ΣΠΚ με τον Ποινικό Κώδικα             76

δ). Η «ρωγμή» του άρ. 4 ΣΠΚ (: η επιρροή του φόβου στον καταλογισμό)                    79

2.. Οι ποινές του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα.........................       81

α). Τα είδη των ποινών..............................................................       81

β). Οι κύριες ποινές...................................................................       82

γ). Οι παρεπόμενες ποινές.........................................................       84

δ). Οι φιλελεύθερες πτυχές στην έκτιση των ποινών.................       85

3.. Οι περιστάσεις τέλεσης των στρατιωτικών εγκλημάτων...........       87

α). Οι περιστάσεις και η σημασία τους......................................       87

β). Η τέλεση της πράξης «ενώπιον του εχθρού»........................       87

γ). Η πολεμική περίοδος και το περιεχόμενό της.......................       88

δ). Η γενική επιστράτευση. Η έννοια και η πρακτική σημασία της «παρατεταμένης» γενικής επιστράτευσης......................................................................       89

Β. Έννοια και περιεχόμενο βασικών όρων του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα              94

1.. Εισαγωγικές σκέψεις.................................................................       94

2.. Οι επιμέρους έννοιες.................................................................       94

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ (ΕΙΔΙΚΟ)

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΠΡΟΣΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

(: γνήσια στρατιωτικά εγκλήματα)

                 Ι.. Πράξεις ολικής λειτουργικής αυτοαναίρεσης του στρατιωτικού                   111

                1.. Ανυποταξία (άρθρο 32 ΣΠΚ)........................................     111

             1.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     111

             1.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     115

             1.3.. Απόπειρα.......................................................................     116

             1.4.. Συμμετοχή.....................................................................     116

          1.4.1.. Ιδιώνυμες μορφές συμμετοχής (άρ. 40, 41 ΣΠΚ)...........     116

       1.4.1.1.. Διευκόλυνση, πρόκληση ή διέγερση (άρ. 40 ΣΠΚ)........     117

    1.4.1.1.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     117

    1.4.1.1.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     120

    1.4.1.1.3.. Απόπειρα.......................................................................     121

    1.4.1.1.4.. Συμμετοχή.....................................................................     121

    1.4.1.1.5.. Συρροή..........................................................................     122

    1.4.1.1.6.. Ποινική κύρωση............................................................     123

       1.4.1.2.. Υπόθαλψη (άρ. 41 ΣΠΚ)...............................................     123

    1.4.1.2.1.. Γενική προβληματική....................................................     123

    1.4.1.2.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     125

    1.4.1.2.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     126

    1.4.1.2.4.. Απόπειρα.......................................................................     126

    1.4.1.2.5.. Συμμετοχή.....................................................................     126

    1.4.1.2.6.. Ποινική κύρωση............................................................     127

             1.5.. Ποινική κύρωση............................................................     128

             1.6.. Παραγραφή της ανυποταξίας.........................................     129

             1.7.. Εξάλειψη του αξιοποίνου της ανυποταξίας – «ειδικές παραγραφές»                  129

             1.8.. Δικαίωμα εξαγοράς στρατιωτικών υποχρεώσεων - εξάλειψη αξιοποίνου                       131

                2.. Λιποταξία (άρ. 33, 34, 35, 36, 37, 38 ΣΠΚ)..................     132

             2.1.. Εισαγωγή.......................................................................     132

             2.2.. Λιποταξία στο εσωτερικό (άρ. 33, 34, 37 ΣΠΚ)............     133

          2.2.1.. Βασικές διαπιστώσεις....................................................     134

          2.2.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     136

          2.2.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     145

          2.2.4.. Απόπειρα.......................................................................     147

          2.2.5.. Συμμετοχή.....................................................................     148

          2.2.6.. Συρροή..........................................................................     148

          2.2.7.. Ποινική κύρωση............................................................     153

             2.3.. Λιποταξία στο εξωτερικό (άρ. 36 ΣΠΚ)........................     157

          2.3.1.. Βασικές διαπιστώσεις....................................................     157

          2.3.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     158

          2.3.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     160

          2.3.4.. Απόπειρα.......................................................................     161

          2.3.5.. Συμμετοχή.....................................................................     162

          2.3.6.. Συρροή..........................................................................     162

          2.3.7.. Ποινική κύρωση............................................................     163

             2.4.. Λιποταξία ενώπιον του εχθρού (άρ. 38 ΣΠΚ)................     163

          2.4.1.. Βασικές διαπιστώσεις....................................................     163

          2.4.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     163

          2.4.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     164

          2.4.4.. Απόπειρα.......................................................................     165

          2.4.5.. Συμμετοχή.....................................................................     165

          2.4.6.. Συρροή..........................................................................     165

          2.4.7.. Ποινική κύρωση............................................................     166

             2.5.. Ομαδική λιποταξία (άρ. 35 ΣΠΚ)..................................     166

          2.5.1.. Βασικές διαπιστώσεις....................................................     166

          2.5.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     167

          2.5.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     168

          2.5.4.. Απόπειρα.......................................................................     169

          2.5.5.. Συμμετοχή.....................................................................     169

          2.5.6.. Συρροή..........................................................................     169

          2.5.7.. Ποινική κύρωση............................................................     170

                3.. Αυτομολία (άρ. 39 ΣΠΚ)...............................................     170

             3.1.. Εισαγωγή.......................................................................     170

             3.2.. Η μετάβαση στον εχθρό (άρ. 39α ΣΠΚ).........................     171

          3.2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     171

          3.2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     172

          3.2.3.. Απόπειρα.......................................................................     173

          3.2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     173

          3.2.5.. Συρροή..........................................................................     173

          3.2.6.. Ποινική κύρωση............................................................     174

             3.3.. Διάβαση κρίσιμων ορίων ή έξοδος από οχυρή θέση ή τόπο πολιορκημένο ή αποκλεισμένο από τον εχθρό (άρ. 39β ΣΠΚ)...............................................     174

          3.3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     174

          3.3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     175

          3.3.3.. Απόπειρα.......................................................................     175

          3.3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     175

          3.3.5.. Συρροή..........................................................................     175

          3.3.6.. Ποινική κύρωση............................................................     176

               ΙI.. Πράξεις πρόσκαιρης λειτουργικής αυτοαχρήστευσης του στρατιωτικού                  177

                1.. Ανυπακοή (άρ. 53 ΣΠΚ)...............................................     177

             1.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     177

             1.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     188

             1.3.. Απόπειρα.......................................................................     189

             1.4.. Συμμετοχή.....................................................................     189

             1.5.. Συρροή..........................................................................     189

             1.6.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένες μορφές.......................     190

                2.. Παράβαση και εκβίαση στρατιωτικής εντολής (άρ. 55, 56 ΣΠΚ)                    191

             2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     192

             2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     194

             2.3.. Απόπειρα.......................................................................     195

             2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     195

             2.5.. Συρροή..........................................................................     195

             2.6.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένες μορφές.......................     196

                3.. Εγκατάλειψη θέσης από σκοπό (άρ. 74 ΣΠΚ)..............     197

             3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     197

             3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     198

             3.3.. Απόπειρα.......................................................................     198

             3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     198

             3.5.. Συρροή..........................................................................     199

             3.6.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένες μορφές.......................     199

                4.. Εγκατάλειψη φυλακής, θέσης ή περιοχής προς επιτήρηση (άρ. 76 ΣΠΚ)                    199

             4.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     200

             4.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     202

             4.3.. Απόπειρα.......................................................................     202

             4.4.. Συμμετοχή.....................................................................     203

             4.5.. Συρροή..........................................................................     203

             4.6.. Ποινική κύρωση............................................................     203

                5.. Ύπνος σκοπού (άρ. 75 ΣΠΚ)........................................     204

             5.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     204

             5.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     205

             5.3.. Απόπειρα.......................................................................     205

             5.4.. Συμμετοχή.....................................................................     205

             5.5.. Συρροή..........................................................................     206

             5.6.. Ποινική κύρωση............................................................     206

                6.. Εγκατάλειψη αρχηγίας ή σχηματισμού (άρ. 82 ΣΠΚ).     206

             6.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     206

             6.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     207

             6.3.. Απόπειρα.......................................................................     208

             6.4.. Συμμετοχή.....................................................................     208

             6.5.. Συρροή..........................................................................     208

             6.6.. Ποινική κύρωση - προνομιούχα μορφή..........................     208

                7.. Μέθη εν υπηρεσία (άρ. 67 ΣΠΚ)..................................     209

             7.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     209

             7.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     213

             7.3.. Απόπειρα.......................................................................     214

             7.4.. Συμμετοχή.....................................................................     214

             7.5.. Συρροή..........................................................................     214

             7.6.. Ποινική κύρωση............................................................     214

                8.. Αθέμιτες διαταγές (άρ. 72 ΣΠΚ)..................................     215

             8.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     215

             8.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     217

             8.3.. Απόπειρα.......................................................................     218

             8.4.. Συμμετοχή.....................................................................     218

             8.5.. Συρροή..........................................................................     218

             8.6.. Ποινική κύρωση............................................................     218

                9.. Υπέρβαση πειθαρχικής εξουσίας (άρ. 73 ΣΠΚ)...........     218

             9.1.. Γενική προβληματική....................................................     219

             9.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     219

             9.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     222

             9.4.. Απόπειρα.......................................................................     222

             9.5.. Συμμετοχή.....................................................................     222

             9.6.. Συρροή..........................................................................     222

             9.7.. Ποινική κύρωση............................................................     223

              ΙΙΙ.. Πράξεις διευρυμένης λειτουργικής αυτοαχρήστευσης του στρατιωτικού                 224

                1.. Στάση (άρ. 46 ΣΠΚ).....................................................     224

             1.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     224

             1.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     228

             1.3.. Απόπειρα – Ένωση προς στάση (άρ. 48 ΣΠΚ)...............     228

             1.4.. Συμμετοχή.....................................................................     230

          1.4.1.. Ιδιώνυμες μορφές συμμετοχής.......................................     230

       1.4.1.1.. Μη αναγγελία στάσης (άρ. 49 ΣΠΚ)..............................     230

       1.4.1.2.. Παράλειψη καταστολής στάσης (άρ. 50 ΣΠΚ)..............     231

             1.5.. Συρροή..........................................................................     232

             1.6.. Ποινική κύρωση - έμπρακτη μετάνοια...........................     233

                2.. Ομαδική απείθεια (άρ. 47 ΣΠΚ)...................................     235

             2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     235

             2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     239

             2.3.. Απόπειρα.......................................................................     239

             2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     240

             2.5.. Συρροή..........................................................................     240

             2.6.. Ποινική κύρωση............................................................     240

              IV.. Η ποινική αντιμετώπιση των σωματικών αυτοπροσβολών του στρατιωτικού          ................................................................................ 242

                1.. Δογματική θεμελίωση και ανάλυση..............................     242

             1.1.. Η ουσία του προβλήματος.............................................     242

             1.2.. Το «θεμιτό» της τιμωρίας των «αυτοπροσβολών».........     245

             1.3.. Η ποινική θεμελίωση της «αυτοπροσβολής».................     251

          1.3.1.. Η αναγκαιότητα μιας εξαρχής αναφοράς στο έννομο αγα­θό      252

             1.4.. Η δογματική επαλήθευση της αναγκαιότητας προσφυγής στο έννομο αγα­θό                254

             1.5.. Συμπεράσματα...............................................................     256

                2.. Πρόκληση ανικανότητας (άρ. 42 ΣΠΚ)........................     257

             2.1.. Εισαγωγικές διαπιστώσεις.............................................     258

             2.2.. «Αυτοπρόκληση» ανικανότητας για το στρατό (άρθρο 42 περ. 1η ΣΠΚ)                       259

          2.2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     259

          2.2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     265

          2.2.3.. Απόπειρα.......................................................................     267

          2.2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     269

          2.2.5.. Συρροή..........................................................................     270

          2.2.6.. Ποινική κύρωση - Διακεκριμένες μορφές......................     271

             2.3.. «Ετεροπρόκληση ανικανότητας» για το στρατό (άρθρο 42 περ. 2η ΣΠΚ)                      272

          2.3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     272

          2.3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     276

          2.3.3.. Απόπειρα.......................................................................     276

          2.3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     276

          2.3.5.. Συρροή..........................................................................     278

          2.3.6.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένες μορφές - δικονομικά..     278

                3.. Προσποίηση ανικανότητας (άρ. 43 ΣΠΚ)....................     279

             3.1.. Εισαγωγικές διαπιστώσεις.............................................     279

             3.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     281

             3.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     286

             3.4.. Απόπειρα.......................................................................     287

             3.5.. Συμμετοχή.....................................................................     288

             3.6.. Συρροή..........................................................................     288

             3.7.. Ποινική κύρωση............................................................     288

                4.. Αποφυγή στρατιωτικής υπηρεσίας (άρ. 44 ΣΠΚ)........     288

             4.1.. Εισαγωγικές διαπιστώσεις.............................................     289

             4.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     290

             4.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     292

             4.4.. Απόπειρα.......................................................................     292

             4.5.. Συμμετοχή.....................................................................     292

             4.6.. Συρροή..........................................................................     293

             4.7.. Ποινική κύρωση............................................................     293

             4.8.. Δικονομικά....................................................................     294

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΠΡΟΣΒΟΛΕΣ ΑΝΑΓΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΑΛΛΑ ΕΝΝΟΜΑ ΑΓΑΘΑ

(: μη γνήσια στρατιωτικά εγκλήματα)

                 Ι.. Διεθνής κρατική υπόσταση και στρατιωτική υπηρεσία         295

                1.. Προδοσία (άρ. 15 ΣΠΚ)................................................     298

             1.1.. Ένοπλη δράση κατά του ελληνικού κράτους ή συμμάχων του (άρ. 15α ΣΠΚ)               299

          1.1.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     299

          1.1.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     300

          1.1.3.. Απόπειρα.......................................................................     301

          1.1.4.. Συμμετοχή.....................................................................     301

          1.1.5.. Συρροή..........................................................................     302

          1.1.6.. Ποινική κύρωση............................................................     302

             1.2.. Στρατιωτική υπηρεσία στον εχθρό (άρ. 15β ΣΠΚ).........     303

          1.2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     303

          1.2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     304

          1.2.3.. Απόπειρα.......................................................................     305

          1.2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     305

          1.2.5.. Συρροή..........................................................................     306

          1.2.6.. Ποινική κύρωση............................................................     306

             1.3.. Υποστήριξη της πολεμικής δύναμης του εχθρού (άρ. 15γ ΣΠΚ)             306

          1.3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     306

          1.3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     308

          1.3.3.. Απόπειρα.......................................................................     308

          1.3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     309

          1.3.5.. Συρροή..........................................................................     309

          1.3.6.. Ποινική κύρωση - δικονομικά.......................................     310

             1.4.. Συνεννοήσεις με τον εχθρό (άρ. 15δ ΣΠΚ)....................     310

          1.4.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     310

          1.4.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     311

          1.4.3.. Απόπειρα.......................................................................     311

          1.4.4.. Συμμετοχή.....................................................................     312

          1.4.5.. Συρροή..........................................................................     312

          1.4.6.. Ποινική κύρωση............................................................     312

             1.5.. Διέγερση του στρατού σε φυγή (άρ. 15ε ΣΠΚ)..............     312

          1.5.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     312

          1.5.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     314

          1.5.3.. Απόπειρα.......................................................................     314

          1.5.4.. Συμμετοχή.....................................................................     315

          1.5.5.. Συρροή..........................................................................     315

          1.5.6.. Ποινική κύρωση............................................................     315

             1.6.. Πράξεις βίας κατά φορέων της πολιτειακής και στρατιωτικής εξουσίας (άρ. 15στ ΣΠΚ).         ................................................................................ 315

          1.6.1.. Αντικειμενική υπόσταση – η αντισυνταγματικότητα της διάταξης                     315

                2.. Παράδοση θέσης (άρ. 16 ΣΠΚ)....................................     316

             2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     317

             2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     317

             2.3.. Απόπειρα.......................................................................     318

             2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     318

             2.5.. Συρροή..........................................................................     318

             2.6.. Ποινική κύρωση - δικονομικά.......................................     318

                3.. Συνθηκολόγηση σε μη οχυρωμένη θέση (άρ. 17 ΣΠΚ)     319

             3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     319

             3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     319

             3.3.. Απόπειρα.......................................................................     319

             3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     320

             3.5.. Συρροή..........................................................................     320

             3.6.. Ποινική κύρωση - δικονομικά.......................................     320

                4.. Απιστία Έλληνα στρατιωτικού (άρ. 18 ΣΠΚ)..............     320

             4.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     320

             4.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     325

             4.3.. Απόπειρα.......................................................................     325

             4.4.. Συμμετοχή.....................................................................     326

             4.5.. Συρροή..........................................................................     326

             4.6.. Ποινική κύρωση............................................................     327

                5.. Βλάβη συγκοινωνιών (άρ. 19 ΣΠΚ)..............................     327

             5.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     327

             5.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     332

             5.3.. Απόπειρα.......................................................................     333

             5.4.. Συμμετοχή.....................................................................     333

             5.5.. Συρροή..........................................................................     333

             5.6.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένη μορφή.........................     333

                6.. Bλάβη ηλεκτρονικών και άλλων μέσων πληροφοριών (άρ. 20 ΣΠΚ)                334

             6.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     334

             6.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     335

             6.3.. Απόπειρα.......................................................................     336

             6.4.. Συμμετοχή.....................................................................     336

             6.5.. Συρροή..........................................................................     336

             6.6.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένη μορφή.........................     336

                7.. Βλάβη στρατιωτικών πραγμάτων (άρ. 21 ΣΠΚ)..........     337

             7.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     337

             7.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     338

             7.3.. Απόπειρα.......................................................................     338

             7.4.. Συμμετοχή.....................................................................     339

             7.5.. Συρροή..........................................................................     339

             7.6.. Ποινική κύρωση............................................................     339

                8. Προσβολές στρατιωτικών απορρήτων (άρ. 22-31, 140-145 ΣΠΚ)                   339

             8.1.. Η έννοια και το περιεχόμενο των κρατικών (στρατιωτικών) απορρήτων - δογματική ανάλυση  ................................................................................ 339

             8.2.. Μετάδοση στρατιωτικών μυστικών (άρ. 144 ΣΠΚ).......     343

          8.2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     344

          8.2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     350

          8.2.3.. Απόπειρα.......................................................................     352

          8.2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     354

          8.2.5.. Συρροή..........................................................................     355

          8.2.6.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένες και προνομιούχες μορφές       357

             8.3.. Ανακοίνωση στρατιωτικών πληροφοριών (άρ. 145 ΣΠΚ)          358

          8.3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     358

          8.3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     359

          8.3.3.. Απόπειρα.......................................................................     360

          8.3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     360

          8.3.5.. Συρροή..........................................................................     360

          8.3.6.. Ποινική κύρωση............................................................     360

             8.4.. Εγκλήματα κατασκοπείας (άρ. 22-25 ΣΠΚ)...................     360

          8.4.1.. Γενική προβληματική....................................................     360

          8.4.2.. Αθέμιτη συλλογή πληροφοριών – «κατασκοπεία» (άρ. 22 ΣΠΚ)                        363

       8.4.2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     363

       8.4.2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     365

       8.4.2.3.. Απόπειρα.......................................................................     366

       8.4.2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     367

       8.4.2.5.. Συρροή..........................................................................     368

       8.4.2.6.. Ποινική κύρωση – διακεκριμένη μορφή (: άρ. 22 εδ. β΄ ΣΠΚ)   369

          8.4.3.. Είσοδος σε απαγορευμένους τόπους (άρ. 23 ΣΠΚ)........     369

       8.4.3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     369

       8.4.3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     371

       8.4.3.3.. Απόπειρα.......................................................................     371

       8.4.3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     371

       8.4.3.5.. Συρροή..........................................................................     371

          8.4.4.. Παράνομες απεικονίσεις και παρακολουθήσεις (άρ. 25 ΣΠΚ)    371

       8.4.4.1.. Παράνομες απεικονίσεις (άρ. 25 § 1α ΣΠΚ)..................     372

    8.4.4.1.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     372

    8.4.4.1.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     374

    8.4.4.1.3.. Απόπειρα.......................................................................     375

    8.4.4.1.4.. Συμμετοχή.....................................................................     375

    8.4.4.1.5.. Ποινική κύρωση ­– διακεκριμένη μορφή.......................     376

       8.4.4.2.. Παράνομες παρακολουθήσεις (άρ. 25 § 1β ΣΠΚ)..........     376

    8.4.4.2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     376

    8.4.4.2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     377

    8.4.4.2.3.. Απόπειρα.......................................................................     377

    8.4.4.2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     377

    8.4.4.2.5.. Ποινική κύρωση - διακεκριμένη μορφή.........................     377

               ΙΙ.. Πράξεις που αναφέρονται στην πολιτειακή εξουσία..     378

                1.. Προσβολή σημαίας ή στρατού (άρ. 58 ΣΠΚ)...............     378

             1.1.. Βασικές διαπιστώσεις....................................................     378

             1.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     378

             1.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     382

             1.4.. Απόπειρα.......................................................................     382

             1.5.. Συμμετοχή.....................................................................     383

             1.6.. Συρροή..........................................................................     383

             1.7.. Ποινική κύρωση............................................................     383

                2.. Απόδραση κρατουμένου (άρ. 90 ΣΠΚ).........................     383

             2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     383

             2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     385

             2.3.. Απόπειρα.......................................................................     385

             2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     385

             2.5.. Ποινική κύρωση............................................................     385

                3.. Ελευθέρωση και απόκρυψη κρατουμένου (άρ. 89 ΣΠΚ).     386

             3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     386

             3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     387

             3.3.. Απόπειρα.......................................................................     387

             3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     388

             3.5.. Συρροή..........................................................................     388

             3.6.. Ποινική κύρωση - έμπρακτη μετάνοια...........................     388

              ΙΙΙ.. Πράξεις που αναφέρονται σε προσωπικά έννομα αγαθά         390

                1.. Βιαιοπραγία κατά ανωτέρου ή κατωτέρου (άρ. 59 ΣΠΚ)     390

             1.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     390

             1.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     395

             1.3.. Απόπειρα.......................................................................     395

             1.4.. Συμμετοχή.....................................................................     396

             1.5.. Ποινική κύρωση - λόγος δικαστικής άφεσης της ποινής     396

                2.. Εξύβριση ανωτέρου ή κατωτέρου (άρ. 60 ΣΠΚ)..........     397

                   . Γενικά............................................................................     397

             2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     398

             2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     401

             2.3.. Απόπειρα.......................................................................     402

             2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     402

             2.5.. Συρροή..........................................................................     402

             2.6.. Ποινική κύρωση – διακεκριμένες και προνομιούχες μορφές – λόγος δικαστικής άφεσης της ποινής............................................................................     403

                3.. Δυσφήμηση ανωτέρου ή κατωτέρου (άρ. 62 ΣΠΚ)......     405

                   . Γενικά............................................................................     406

             3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     406

             3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     408

             3.3.. Απόπειρα.......................................................................     409

             3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     409

             3.5.. Ποινική κύρωση - δικονομικά.......................................     409

              IV.. Πράξεις που αναφέρονται σε περιουσιακά έννομα αγαθά    411

                1.. Κλοπή στρατιωτικών πραγμάτων (άρ. 147 ΣΠΚ)........     411

             1.1.. Εισαγωγικές διαπιστώσεις.............................................     411

             1.2.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     412

             1.3.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     415

             1.4.. Απόπειρα.......................................................................     415

             1.5.. Συμμετοχή.....................................................................     415

             1.6.. Ποινική κύρωση – διακεκριμένες και προνομιούχες μορφές      416

             1.7.. Έμπρακτη μετάνοια.......................................................     419

                2.. Υπεξαίρεση στρατιωτικών πραγμάτων (άρ. 147 ΣΠΚ)     420

             2.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     420

             2.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     422

             2.3.. Απόπειρα.......................................................................     422

             2.4.. Συμμετοχή.....................................................................     424

             2.5.. Συρροή..........................................................................     424

             2.6.. Ποινική  κύρωση – διακεκριμένες και προνομιούχες μορφές – έμπρακτη μετάνοια        ................................................................................ 424

                3.. Εκμετάλλευση εμπιστευμένων (άρ. 152 ΣΠΚ).............     427

             3.1.. Αντικειμενική υπόσταση...............................................     427

             3.2.. Υποκειμενική υπόσταση................................................     432

             3.3.. Απόπειρα.......................................................................     433

             3.4.. Συμμετοχή.....................................................................     433

             3.5.. Συρροή..........................................................................     433

             3.6.. Ποινική κύρωση – δικονομικά.......................................     434

                4.. Πλαστογραφία, ψευδής βεβαίωση, νόθευση (άρ. 148 ΣΠΚ)     434

             4.1.. Το περιεχόμενο της διατάξεως του άρ. 148 ΣΠΚ...........     434

             4.2.. Ποινική κύρωση............................................................     436

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ (ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ)

                1.. Η ποινική δικαιοσύνη στις ένοπλες δυνάμεις.............     441

             1.1.. Γενικά............................................................................     441

             1.2.. Οι βασικές προβλέψεις..................................................     441

             1.3.. Δικαστήρια και Δικαστικά Πρόσωπα.............................     442

          1.3.1.. Από ποιά δικαστήρια απονέμεται η δικαιοσύνη στο στρατό       442

          1.3.2.. Η σύνθεση των στρατιωτικών δικαστηρίων...................     442

             1.4.. Συμπερασματικές διαπιστώσεις.....................................     445

                2.. Δικαιοδοσία και αρμοδιότητα των στρατιωτικών δικαστηρίων                    447

             2.1.. Οι πτυχές του προβλήματος...........................................     447

             2.2.. Η δικαιοδοσία των στρατιωτικών δικαστηρίων.............     448

             2.3.. Αρμοδιότητα καθ’ ύλη...................................................     451

             2.4.. Αρμοδιότητα κατά τόπο.................................................     451

             2.5.. Αρμοδιότητα λόγω συμμετοχής και συνάφειας..............     452

          2.5.1.. Οι ρυθμίσεις του ΚΠΔ...................................................     452

          2.5.2.. Η αρμοδιότητα λόγω συμμετοχής..................................     453

          2.5.3.. Η αρμοδιότητα λόγω συνάφειας....................................     455

          2.5.4.. Ειδικά ζητήματα............................................................     465

          2.5.5.. Συμπεράσματα...............................................................     467

                3.. Η καθίδρυση της ποινικής δίκης................................     468

             3.1.. Η κίνηση της ποινικής δίωξης.......................................     468

             3.2.. Η «αστυνομική» προανάκριση.......................................     470

                4.. Τα ένδικα μέσα.............................................................     472

             4.1.. Ποιά ένδικα μέσα αναγνωρίζονται.................................     472

             4.2.. Οι προϋποθέσεις του παραδεκτού των ενδίκων μέσων..     472

             4.3.. Ένδικα μέσα κατά βουλευμάτων...................................     473

          4.3.1.. Έφεση κατά βουλευμάτων.............................................     473

          4.3.2.. Αναθεώρηση κατά βουλευμάτων...................................     474

          4.3.3.. Αναίρεση κατά βουλευμάτων........................................     476

             4.4.. Ένδικα μέσα κατ’ αποφάσεων.......................................     477

          4.4.1.. Έφεση κατ’ αποφάσεων (άρ. 205-207 ΣΠΚ).................     477

          4.4.2.. Αίτηση αναθεώρησης κατ’ αποφάσεων (άρ. 208-210 ΣΠΚ)       480

       4.4.2.1.. Λόγοι αναθεώρησης.......................................................     481

          4.4.3.. Αίτηση αναίρεσης κατ’ αποφάσεων (άρ. 211, 212 ΣΠΚ)    482

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ................................................................................     485

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ                     507