Το 1632, στη μικρή πόλη Λουντέν της Δυτικής Γαλλίας, η Ιωάννα των Αγγέλων, ηγουμένη της μονής των ουρσουλινών, ξαφνικά παρουσιάζει συμπτώματα «δαιμονισμού», σπασμούς και παραισθήσεις. Σύντομα, τα ίδια συμπτώματα εκδηλώνουν και άλλες καλόγριες της μονής. Εξορκιστές αναγκάζουν τους δαίμονες να αποκαλύψουν τον κύριό τους: είναι ο Υρμπαίν Γκραντιέ, ο εφημέριος της πόλης. Ο Γκραντιέ, αφοσιωμένος ιερέας, μορφωμένος, όμορφος, λάτρης των γυναικών, λαμπρός ρήτορας, χαρισματική προσωπικότητα, ανεκτικός προς τους προτεστάντες, προκαλεί τη λατρεία αλλά και το μίσος, τον φθόνο και την αντιπαλότητα. Απέναντί του θα βρεθεί «η κλίκα των ισοπεδωτών των τειχών, οι αντι-Γκραντιέ, οι φανατικοί αντι-ουγενότοι, οι γεμάτοι μίσος οπαδοί του Ρισελιέ, που αυτοαποκαλούνται νομοταγείς. Οι πραγματικοί χριστιανοί, οι καλοί καθολικοί που αγαπούσαν τη Γαλλία, πρωτότοκη κόρη της Εκκλησίας, που λάτρευαν την οικογένεια και τα κυριακάτικα πρωινά, θεωρούσαν ότι καλώς είχε η ευημερία των επιφανών, η μιζέρια των ασήμαντων ανθρώπων, και η δυστυχία όσων δεν σκέφτονταν σαν αυτούς».

                Το μυθιστόρημα του Frédéric Gros μάς μεταφέρει τη βαριά ατμόσφαιρα των Θρησκευτικών Πολέμων που δίχασαν τη Γαλλία, τις συγκρούσεις της κεντρικής εξουσίας με τους τοπικούς άρχοντες, στο πλαίσιο της αντίληψης του εθνικού συμφέροντος, τις ίντριγκες, τον σκοταδισμό, τον φανατισμό, την πολιτική εκμετάλλευση της θρησκείας, τα προσωπικά πάθη. Ο Ρισελιέ εναντίον του κυβερνήτη του Λουντέν, ο αρχιεπίσκοπος εναντίον του επισκόπου, χρησιμοποιούν όλα τα μέσα σε αυτό το κυνήγι μαγισσών που θα οδηγήσει τον Γκραντιέ στην πυρά, μπροστά σε ένα πλήθος έτοιμο να τον λιθοβολήσει και, αμέσως μετά, να τον προσκυνήσει ως μάρτυρα.

                Ο Gros προσεγγίζει αυτό τον «δαιμονισμό», που συζητείται μέχρι σήμερα, ως ομαδική υστερία και αναζητά με νευρώδες ύφος και δραματική πυκνότητα τα κίνητρα των ηρώων του στα βάθη της συνείδησης. Συνέβη εκείνη την ταραγμένη εποχή, αλλά μας δείχνει τις σκοτεινές διαδρομές που μπορούν να οδηγήσουν έναν αθώο στην πυρά, στην κρεμάλα, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή στα γκουλάγκ.

***

Νά ένα μυθιστόρημα που ξεχωρίζει, χάρη σε δύο σημαντικά προτερήματα: ένα σπουδαίο θέμα και μια αξιοθαύμαστη δομή. Είναι πολύ. Και αν προσθέσουμε το ότι η ιστορία είναι γοητευτική και επιπλέον αληθινή, καταλαβαίνουμε γιατί οι Δαιμονισμένες συναρπάζουν. Χωρίς να υποβαθμίζει την πολιτική και κοινωνική πλευρά, ο συγγραφέας δίνει τον πρώτο ρόλο στα πρόσωπα, μέσω μιας ψυχαναλυτικής ανάγνωσης. Οι τελευταίες σελίδες θυμίζουν ανάλογες του Μισέλ Φουκώ, όπου ο δαίμονας φέρει το όνομα του Ανθρώπου.

Le Figaro

Εντυπωσιακό πρώτο μυθιστόρημα. Ο Φρεντερίκ Γκρο, με την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία, επιβάλλεται ως λαμπρός αφηγητής. Ο τρόπος που γράφει για ένα θέμα το οποίο ενέπνευσε τον Κεν Ράσελ, τον Μισέλ ντε Σερτώ και τον Άλντους Χάξλεϋ φανερώνει έναν συγγραφέα πρώτης γραμμής.

Lire

***

Ο Φρεντερίκ Γκρο γεννήθηκε το 1965. Απόφοιτος της École normale supérieure, agrégé και διδάκτωρ της φιλοσοφίας, είναι καθηγητής της πολιτικής φιλοσοφίας στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού. Διετέλεσε καθηγητής του Πανεπιστημίου Paris XII και δίδαξε στην Εθνική Σχολή Δικαστών, αλλά και στις φυλακές της Santé και της πόλης Fresnes. Επιμελείται την έκδοση των έργων του Μισέλ Φουκώ στη σειρά Pléiade του εκδοτικού οίκου Gallimard, καθώς και των μα-

θημάτων του Μισέλ Φουκώ στο Collège de France.

Στα ελληνικά, κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του:

Μισέλ Φουκώ (εκδόσεις Νήσος)

Περπατώντας (εκδόσεις Ποταμός)

Η αρχή της ασφάλειας (εκδόσεις Πόλις)

Άλλα έργα του:

Foucault et la folie

Création et folie: Une histoire du jugement psychiatrique

États de violence : Essai sur la fin de la guerre

Les vertus du juge (με τον A. Garapon και την J. Allard)

Et ce sera justice: Punir en démocratie (με τους A. Garapon και T. Pech)

Désobéir

Οι Δαιμονισμένες ήταν στις λίστες υποψηφιοτήτων για τα βραβεία Goncourt, Renaudot

και πρωτοεμφανιζόμενου μυθιστοριογράφου.