Παράξενοι Φτωχοί Στρατιώτες
Θαυμαστά στοιχεία της αρβανίτικης στρατιωτικής παράδοσης των ελληνικών κοινών
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-6679-37-7
Αλφειός, Αθήνα, 11/2014
1η έκδ.
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
€ 22.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
17 x 24 εκ., 380 σελ.
Περιγραφή

Ποιοι είναι αυτοί οι Παράξενοι Φτωχοί Στρατιώτες που καταφτάνουν με τ’ άλογά τους στην πόλη των τεναγών, στο Λίντο, και στρατωνίζονται στη Ραβένα, στα τέλη του 15ου αιώνα; Από πού έρχονται και γιατί οι Βενετσιάνοι, πατρίκιοι και πληβείοι, σπεύδουν να θαυμάσουν τις μεγαλειώδεις παρελάσεις τους; Ποιοι είναι αυτοί οι Στρατιώτες που κονταρομαχούν το 1491, πάνω στο παγωμένο Κανάλε Γκράντε, προς τιμήν της Βασίλισσας της Κύπρου, Κατερίνας Κορνάρο;
   Η επική ιστορία των Αρβανιτών Ελλήνων Στρατιωτών (Stradioti), στα κάστρα του Μοριά, η αναχώρησή τους από το Ναύπλιο, η άφιξή τους στη Βενετία, οι μάχες τους στην ιταλική χερσόνησο και ως τις ακτές του Ατλαντικού. Η σχέση τους με τους βασιλιάδες της Ευρώπης, με τον Κάρολο Η΄ της Γαλλίας, με τον Ερρίκο Η΄ της Αγγλίας. Η ηρωική τους άμυνα στην Κύπρο, η εγκατάστασή τους στην Κοιλάδα του Ασωπού και στην υπόλοιπη, μισοερημωμένη, πλην όμως εύφορη και ένδοξη Βοιωτία. Η κατάκτηση της Ρούμελης από τους Τούρκους και η ιδιαίτερη σχέση των Στρατιωτών με τους καινούργιους τυράννους.
   Οι συνήθειές τους, η ιδιοφυής και μακραίωνη πολεμική τους τέχνη, τα γρήγορα σαν τον άνεμο άλογά τους, η εντυπωσιακή αρματωσιά τους, ο δωρικός, ριψοκίνδυνος, καρτερόθυμος και φιλότιμος χαρακτήρας τους, η λιτή διατροφή τους, η πίστη τους και τα πρότυπά τους, τα τραγούδια τους και οι ραψωδοί τους. «Η πατρογονική αμαρτία της μέχρι φθόνου ισότητος». Όλα αυτά, ζωγραφίζουν την εικόνα των δικών μας ιπποτών, των γενναίων αυτών μαχητών που βρίσκονται στους αντίποδες των Φράγκων συναδέλφων τους.
   Η εθνική τους ταυτότητα και η συζήτηση γύρω απ’ αυτήν: Είναι οι Αρβανίτες Έλληνες; Ήταν, τότε, οι Αρβανίτες Έλληνες; Ή μήπως ήταν τότε «Αλβανοί», και γίνανε μετά Έλληνες; Υπάρχουν όντως «Αλβανοί» ή μόνο Σκιπιτάροι; Ποια είναι σήμερα η σχέση μας μαζί τους; Πόσο «Αλβανοί» είναι σήμερα οι «Σκιπιτάροι»;

Ειδικά για τη Βοιωτία:
Οι Στρατιώτες τεκμηριώνουν πως η Βοιωτία ήταν, πάντα και ως τους τελευταίους πολέμους, ο στρατηγικός ρόμβος της Ελλάδας. Το γεγονός αυτό ωθεί όλους τους κυβερνήτες της να προνοιάζουν στα εδάφη της ισχυρές Αρβανίτικες δυνάμεις. Όλη η Βοιωτία είναι άρβανο, ολόκληρη η Βοιωτία είναι δερβένι. Γύρω από όλα αυτά προσκομίζονται άφθονα στοιχεία από την αρχαία ιστορία της περιοχής αλλά και από την πολύ πρόσφατη.
   Πέραν τούτου, η Βοιωτία έχει μιαν ιδιαίτερη σχέση με την Ήπειρο από παλιά. Από τους Χάονες, τους Άβαντες,
τον Κάδμο, την Αρμονία. Η σχέση αυτή δεν είναι απλώς φυλετική, είναι ζώσα πολιτισμική παράδοση που εκτείνεται σε τρεις χιλιετίες. Οι Στρατιώτες προσκομίζουν εντυπωσιακά στοιχεία για όλα αυτά και μας εμπνέουν να επανιδρύσουμε τις κοινωνίες μας αίροντας τη σχάση Ζην και Ευ Ζην, κατά τον αρχαίο χρησμό του Μαντείου των Δελφών στον Κάδμο: «Περί μεν Ευρώπης μη πολυπραγμονείν [...] πόλιν κτίζειν».
   Οι Στρατιώτες προσκομίζουν στοιχεία και για τη συγκεκριμένη ιστορία των χωριών της Βοιωτίας. Αναφέρονται στους οικιστές –με μια σειρά χαρτών από διαφορετικές χρονολογίες–, στα πρώτα τους ονόματα, στην κινητικότητα και στις μεταλλάξεις που υπέστησαν οι    οικισμοί εκείνοι εωσότου πάρουν τη σημερινή μορφή τους και αποκτήσουν τα σημερινά τους ονόματα.
   Τέλος, οι Στρατιώτες, επιδιώκοντας να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο κατανοητοί, παραθέτουν πολλά, ποικίλα και σπάνια στοιχεία (χάρτες, πίνακες, εικόνες, γκραβούρες, στίχους, αφηγήσεις κι ένα εκτεταμένο παράρτημα με αρχαία κείμενα σε μετάφραση για την περιοχή του Ασωπού), για την ευκολότερη προσέγγιση και μελέτη της ιστορίας των Αρβανιτών. Ξεχωριστή θέση σε αυτά τα στοιχεία κατέχουν τα δύο χρονολόγια και το πλήθος των δημοτικών και άλλων τραγουδιών της εποχής.

Μέρος Α΄
Παράξενοι Στρατιώτες στην πόλη των τεναγών

1. μα ποιοι είναι αυτοί οι στρατιώτες;. .................................33
α. Στο Λίντο, έξι αιώνες πριν το Φεστιβάλ Κινηματογράφου. ..........33
β. «Άνδρες καρτερόθυμοι και πρόθυμοι εις κάθε κίνδυνον»............43
γ. Γενιά, φάρα, παλληκάρια, παιδιά, φαμέγιοι, ζάγδαροι..............47
δ. Δύο τακτικές και μια εικασία..................................51
2. «οι στρατιώται είνε ελληνες»........................................54
α. Πολεμώντας, τραγουδώντας και χορεύοντας.....................54
β. Των αρμάτων..............................................59
γ. «Φουστανέλα με γαζί ου τα ντρέκια μερακλή»....................66
δ. «Τρώγουσιν ολίγον και ευχαριστούνται με το παρατυχόν»..........68
ε. Τα λιντσέρα άλογα των στρατιωτών............................71
3. στρατηγική και τακτική των στρατιωτών. .............................75
α. Της αμύνης τα παιδιά........................................75
β. Επιστήμη και τέχνη..........................................76
γ. Αλλιώτικος στρατός – αλλιώτικοι Στρατιώτες....................78
δ. «Πώς η μονάς καταπολεμεί τη χιλιάδα».........................80
4. τέσσερις μάχες, μία στρατιωτική παράδοση: η ελληνική!. ................88
i. Η εν Τάρω και εν Φορνόβω μάχη...............................88
ii. Μάχη στους Δραμισούς.......................................92
iii. «Η ελληνική τακτική έργον ευφυΐας»...........................96
iv. Γενναίοι τω πνεύματι.......................................101
5. αξίες και ταυτοτητο-ποιητικά πρότυπα..............................110
α. Τιμή, μπέσα και ωφέλεια....................................110
β. Η πατρογονική αμαρτία των Ελλήνων: η μέχρι φθόνου ισότης......114
γ. Πίστη και εκκλησία.........................................116
δ. Ο άγιος Γεώργιος των Ελλήνων...............................120
ε. Στάσις αεικίνητος και στάσιμος ταυτοκινησία....................124
6. ο τόπος καταγωγής και ο πρώτος προνοιασμός ός . .......................126
α. Εκ του Αρβάνου ορμώμενοι;..................................126
β. Ο υγιός του Ρήγα του Βυζάντιου, κυρ Ιωάννη Καντακουζινού.......133
7. επίλογος στο α΄ μέρος. ...........................................137
α. Στο Ναύπλιο, 26 Μαΐου 1482, ανήμερα του Αγίου Πνεύματος........138

Μέρος Β΄

Φτωχοί Στρατιώτες στην κοιλάδα του Ασωπού
1. Μύθοι αμύθητοι.................................................145
α. Ο Κάδμος, σαν πεζός αϊ-Γιώργης..............................145
β. Ο Περσέας, Χρυσάωρ, Πήγασος................................148
i. Ο Γλυκύς Ποταμός και ο αϊ-Δονάτος...........................150
2. με τα ομματα του μύθου στους οδόντας της ιστορίας.....................152
α. Δειρώ....................................................153
β. Παμφειδώ................................................157
3. η κύπρος και οι εμποροι της ης βενετίας...............................160
α. Τ’ αϊ-Γιωρκού.............................................160
β. Τ’ Αϊ-Γιωρκού στην Αβίντα...................................162
γ. Από τα κάστρα του Μοριά στην Κύπρο..........................167
δ. Έκθεση του άρχοντος Domenigo Trevisan.......................168
ε. Ηρωικό τέλος στους προμαχώνες της Κύπρου....................170
4. στην κοιλάδα του ασωπού, από το αργος. ............................172
α. Οι οικιστές ημών πρόγονοι...................................172
β. «Χάρτινος» θησαυρός.......................................182
5. εντρομος ισορροπία..............................................195
α. Οι δύο πολιτικές συμμαχιών των συγκρουόμενων δυνάμεων.......195
i. «Επεριφρόνει τους εν Κομποτίω Τούρκους
διά κωμικών επιδείξεων»...................................197
β. Τεμαχισμός Σινάνμπεη: «Ο Φλαμπουριάρης
εξέφρασεν άκραν ευχαρίστησιν»..............................199
γ. Ενυώ. ...................................................203
6. επίλογος στο β΄ μέρος............................................210
α. Δροσουλίτες. .............................................213

Μέρος Γ΄
Αρβανίτες Έλληνες – Αρβανίτες Σκιπιτάροι

1. Η ελληνικότητα είναι ελευθερία επιλογής............................225
α. Είμαστε ό,τι είμαστε από επιλογή κι όχι από ανάγκη..............226
β. Φτιάχνει το κράτος την εθνική ταυτότητα;......................232
γ. Ετερότητες................................................234
2. ζώντας μαζί, πεθαίνοντας χώρια. ..................................238
α. Οι απαρχές, οι αιτίες και η οριστικοποίηση του διαζυγίου..........238
β. Όταν ο εμφύλιος πόλεμος γίνεται «εξωτερική πολιτική»...........249
3. ζώντας χώρια, πεθαίνοντας μαζί. ..................................254
i. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης – Αλή Φαρμάκης......................254
ii. Μάρκος Μπότσαρης – Άγος Βασιάρης...........................258
iii. Καραϊσκάκης – Γκέκηδες, στον Άγιο Σπυρίδωνα..................261
α. Σχόλια επί των τρίων επιτύμβιων κείμενων.....................265
4. επίλογος στο γ΄ μέρος. ...........................................267
α. Οδυσσέας Ελύτης: «Έλληνας σημαίνει να αισθάνεσαι
και να αντιδράς κατά έναν ορισμένο τρόπο· και τίποτε άλλο».......267

Μέρος Δ΄
Αρβανιτες Σουλιωτες: Ελληνες ή Σκιπιταροι;

Επίμετρον
1. κρινετε ινα να μη κριθητε........................................273
α. «Αρβανίτης» δεν σημαίνει «Σκιπιτάρης»........................276
β. Ομοιότητες και διαφορές. Λίγα ακόμη..........................277
γ. Στα σύνορα των εθνών, στα όρια της λογικής....................279
δ. Αποδομητισμός του πατριωτισμού
ή πατριωτικός αποδομητισμός;. ...............................281
ε. Άρβανον: μια ριζική αλλαγή της ερμηνείας.......................282
στ. Μια διαφωνία… ποιμενική....................................287
ζ. Οι Αρβανίτες και οι Σουλιώτες ήταν στρατιώτες...................290
η. Μια συμφωνία… δημοκρατική και ουχί «γεροντική»................292
θ. Ο Κίτζος, Χριστό – ο Αχμέτ, Αλλάχ – μόνο ο Κίτζος αχ και βαχ........293
ι. Συν-περ-άσματα............................................297
2. επίμετρον: στρατιώτες του πνεύματος................................300
α. Τζάνες Κορωναίος..........................................302
β. Μανώλης Μπλιέσης.........................................303
γ. Μιχαήλ Μάρουλος ο Ταρχανιώτης..............................305
δ. Μετά των αγίων ανάπαυσον, Χριστέ............................309

Μέρος Ε΄
παράρτημα:
πίνακες και στοιχεία διάφορα για τα χωριά του Ασωπού
1. Χρονολόγιο των σχετιζόμενων με τους Στρατιώτες γεγονότων.............317
2. Γεωργίου Π. Κρέμου: Xρονολόγια ελληνικής ιστορίας, 1453-1830............321
3. Κατάλογος ονομάτων στρατιωτών στην κοιλάδα του Ασωπού
και στην ευρύτερη Βοιωτία.........................................324
4. Οι διαδοχικές φάσεις εποικισμού της κοιλάδας του Ασωπού................325
5. Μερικά σχόλια επί των ονομάτων....................................328
6. Για τα τοπωνύμια.................................................332
7. Σχετικά με το όνομα «Σχηματάρι»....................................334
8. Το έγγραφο της Σινιορίας για τον Γιώργο Σχηματάρη.....................336
9. Παίγνια στρατηγικής της αρβανίτικης στρατιωτικής παράδοσης.............338
10. Ονόματα καινούργια και παλιά στα Δερβενοχώρια......................342
11. Ονόματα καινούργια και παλιά στα υπόλοιπα χωριά.....................342
12. Πρώτη απογραφή του ελληνικού κράτους 1834.........................343
13. Παυσανίου: Ελλάδος περιήγησις......................................345
14. Θουκυδίδου: Πελοποννησιακός Πόλεμος..............................348
15. Αφήγηση του Αλκιβιάδη για τον Σωκράτη
στη μάχη του Δηλίου.............................................356
16. Χλεμποτσάρι....................................................356

ευρετηριο κυριων ονοματων και τοπωνυμιων...........................361


Add: 2015-07-29 13:49:31 - Upd: 2015-07-29 15:36:12