Στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ὁ μόνος Ἐνοριακός Ἱερός Ναός ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Ἁγίου Ἐνδόξου Μάρτυρος Αἰμιλιανοῦ βρίσκεται στήν Ἀθήνα καί συγκεκριμένα στή περιοχή τοῦ Λόφου Σκουζέ, στά Σεπόλια. Ἔκρινα λοιπόν σκόπιμο, λόγω τῆς ἰδιαίτερης πνευματικῆς μου σχέσης μέ τό Ναό αὐτό, νά ἀσχοληθῶ μέ τήν καταγραφή καί ἐξιστόρηση τῶν γεγονότων τῆς ἀνοικοδομήσεως ἀρχικά τοῦ παλαιοῦ ξύλινου Ναοῦ (παράγκα) καί στή συνέχεια τοῦ νῦν ὑπάρχοντος μεγαλοπρεποῦς Ναοῦ καί νά παραθέσω στόν ἀναγνώστη στοιχεῖα τῆς ἀρχιτεκτονικῆς του καί τῆς ἐν γένει διακόσμησής του. Στό πρῶτο μέρος γίνεται ἀναφορά στό λόφο τοῦ Ἱππίου Κολωνοῦ καί τό λόφο τῆς Εὐχλόου Δήμητρας κατά τούς ἀρχαίους χρόνους καθώς καί στά ἱερά τεμένη τῆς περιοχῆς. Στό δεύτερο μέρος παραθέτονται σύντομα στοιχεῖα σχετικά μέ τά μέλη τῆς οἰκογένειας Σκουζέ, στήν ὁποία ἀνῆκε ὁ λόφος, μετά τήν σταδιακή ἀγορά του. Στό τρίτο μέρος παρουσιάζεται περιληπτικά ἡ ἱστορία τῶν Ναῶν τῶν Ἀθηνῶν, τοῦ Ναοῦ τοῦ Ὁσίου Μελετίου καί τοῦ παλαιοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Αἰμιλιανοῦ μέ τό προσκυνητάρι τοῦ Ἁγίου. Στό τέταρτο μέρος παραθέτονται ἱστορικά στοιχεῖα σχετικά μέ τήν θεμελίωση, τήν ἀνοικοδόμηση τοῦ Ναοῦ, τά ἐγκαίνιά του, τόν ἀρχιτεκτονικό καί ζωγραφικό του διάκοσμο καί τά καλλιτεχνικά του ἔργα. Ἔχοντας τήν πεποίθηση ὅτι τό ἐν λόγῳ πόνημα θά ὠφελήσει τούς ἀναγνῶστες καί τούς ἐρευνητές ἐκφράζω τίς θερμότατες εὐχαριστίες μου πρός τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δοροστόλου κ.κ. Ἀμβρόσιο, Ποιμενάρχη τῆς πόλεως πού μαρτύρησε ὁ Ἅγιος Αἰμιλιανός, γιά τήν εὐλογία του στήν παροῦσα ἔκδοση καί τή συγγραφή τοῦ προλόγου. Εὐχαριστῶ τόν ἀρχιτέκτονα Στέφανο Νομικό καί τόν ἀγαπητό μου συνεργάτη Μιχαήλ Χριστοδουλάκη γιά τήν παραχώρηση πολύτιμου ἀρχειακοῦ ὑλικοῦ. Ὀφειλετικῶς μνημονεύω τούς ἐφημερίους τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, μέ τίς πνευματικές συμβουλές τῶν ὁποίων ἀνατράφηκα καθώς καί τούς ὑπόλοιπους ἱερόπαιδες, ἀπό τούς ὁποίους δύο σήμερα ὑπηρετοῦν τό ἱερό θυσιαστήριο τοῦ Κυρίου. Εὔχομαι ὁ Θεός, διά πρεσβειῶν τοῦ προστάτου μας Ἁγίου Αἰμιλιανοῦ τοῦ Μάρτυρος, νά σκέπει, νά φρουρεῖ καί νά εὐλογεῖ τά ἔργα μας. Ἀθήνα 19 Φεβρουαρίου 2014 Ἑορτή τῆς Ὁσίας Φιλοθέης τῆς Ἀθηναίας Πρωτοπρεσβύτερος Σπυρίδων Ν. Λόντος Ἐφημέριος τοῦ Ἱ. Ν. Ζωοδόχου Πηγῆς Ἀθηνῶν Ὑποψήφιος Διδάκτωρ Θεολογίας