Το βιβλίο αυτό, που είναι το τελευταίο και πιο ώριμο έργο του Ιλιένκοφ, είναι αφιερωμένο στο μνημειώδες έργο του Β. Ι. Λένιν Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός. Ο Ιλιένκοφ πραγματεύεται απλά και κατανοητά, με γλαφυρή γραφή, φιλοσοφική ενάργεια κι επιστημονική αρτιότητα τη λενινιστική αντίληψη για την ύλη και τη συνείδηση, τη γλώσσα, τη γνώση και την αλήθεια, τη διαλεκτική αντίθεση, τη σχέση αυθόρμητου και συνειδητού, τη σχέση της φιλοσοφίας με τις φυσικές επιστήμες.
