Η γέννηση της βασίλισσας του σκακιού
Birth of the Chess Queen (τίτλος πρωτοτύπου)
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-325-742-4
Άγρα, Αθήνα, 6/2008
1η έκδ.
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
Γλώσσα πρωτοτύπου: Αγγλικά
€ 19.18 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
14 x 21 εκ., 488 γρ., 312 σελ.
Περιγραφή

"Έρευνα που αναζητά σε μεγάλη έκταση τις ρίζες του σκακιού και του πιο ισχυρού κομματιού του... Η Μαίριλυν Γιάλομ αναποδογύρισε την Ευρώπη για να ανακαλύψει τα χαμένα κομμάτια της σκακιέρας που δείχνουν την πορεία του παιχνιδιού στη γηραιά ήπειρο... Ο συναρπαστικός και αξιόπιστος συλλογισμός της είναι ότι η αποχώρηση του βεζίρη και η στέψη της βασίλισσας συνδέονται με την αύξηση του κύρους των γυναικών στη μεσαιωνική Ευρώπη."
(New York Times Book Review)

"Η Γιάλομ αναπτύσσει τον αξιόπιστο συλλογισμό ότι η άνοδος της βασίλισσας του σκακιού αντανακλά την εξουσία που δόθηκε, ή διεκδικήθηκε, από τις Ευρωπαίες ηγεμονίδες".
(The New Yorker)

"Επαρκής εξήγηση για το πώς η βασίλισσα του σκακιού έγινε το κυρίαρχα επιθετικό κομμάτι της σκακιέρας· ενδιαφέρουσα η άποψη ότι η σκακιέρα αναπαριστά τον πολιτισμό της εποχής της. Το έργο αποτελεί εμβριθή, καθόλου φανατική εξήγηση για την άνοδο της εξουσίας των γυναικών, ιδιαίτερα στην Ευρώπη."
(Boston Globe)

"Η Μαίριλυν Γιάλομ έγραψε ένα εξαιρετικό βιβλίο που φωτίζει κάτι που είχε γίνει αμυδρά αντιληπτό αλλά δεν είχε διατυπωθεί ξεκάθαρα, στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι η δύναμη της βασίλισσας του σκακιού αντανακλά την εξέλιξη της γυναικείας δύναμης στον δυτικό κόσμο".
(San Fransisco Chronicle)

Ο καθένας γνωρίζει ότι η βασίλισσα είναι το πιο ισχυρό κομμάτι στο σκάκι, λίγοι όμως ξέρουν ότι το παιχνίδι παιζόταν επί πεντακόσια χρόνια χωρίς εκείνη. Στην Ινδία, την Περσία και τις αραβικές περιοχές, όπου πρωτοπαίχτηκε το παιχνίδι, ο στρατηγός ή βεζίρης καταλάμβανε το τετράγωνο όπου τώρα στέκεται η βασίλισσα, η οποία δεν εμφανίζεται στη σκακιέρα νωρίτερα από το έτος 1000, διακόσια χρόνια αφότου οι Μαυριτανοί έφεραν το σκάκι στη Νότια Ευρώπη. Μόνο όταν το σκάκι έγινε δημοφιλής διασκέδαση στους βασιλικούς κύκλους της Ευρώπης, στη διάρκεια του Μεσαίωνα, γεννήθηκε η βασίλισσα του σκακιού και ενδυναμώθηκε σταδιακά ώστε να γίνει η άγρια πολεμίστρια και προστάτιδα του βασιλιά.

Η "Γέννηση της βασίλισσας του σκακιού" διερευνά τους πέντε αιώνες που μεσολαβούν από τη συνεσταλμένη εμφάνιση της βασίλισσας του σκακιού στις αρχές της δημιουργίας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ώς την αύξηση της ισχύος της στη διάρκεια της βασιλείας της Ισαβέλλας της Καστίλλης. Η Μαίριλυν Γιάλομ, έχοντας ως έμπνευση τις ελάχιστες μεσαιωνικές βασίλισσες του σκακιού που έχουν διασωθεί, αναζητά την προέλευση και την εξάπλωσή τους από την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γερμανία ώς τη Γαλλία, την Αγγλία, τη Σκανδιναβία και τη Ρωσία. Με ζωηρή αφήγηση και ικανότητα να συναρπάζει τους αναγνώστες, η Μαίριλυν Γιάλομ βρίσκει κοινά σημεία μεταξύ της γέννησης της βασίλισσας του σκακιού και της ανόδου των γυναικών στους βασιλικούς θρόνους της Ευρώπης, παρουσιάζοντας σε διαδοχικά επίπεδα την ιστορία των μεσαιωνικών αυλών και τους εσωτερικούς αγώνες για την απόκτηση της εξουσίας. Επιπλέον, αναδεικνύει τη σχέση της βασίλισσας του σκακιού με τη λατρεία της Παρθένου Μαρίας και του Ρομαντικού Έρωτα, που επηρέασε για αιώνες την ευρωπαϊκή κοινωνία.

Το παρόν βιβλίο, με έγχρωμες και ασπρόμαυρες εικόνες σε όλη του την έκταση, προσφέρει μια φρέσκια ματιά για τις πολιτικές και τον πολιτισμό της μεσαιωνικής Ευρώπης, για το θεσμό της γυναικείας βασιλείας και για τις αντανακλάσεις της βασιλικής εξουσίας στη μορφή της βασίλισσας του σκακιού.

Ευχαριστίες
Εισαγωγή
Ηγεμόνες και ηγεμονίδες της περιόδου
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ ΤΟΥ ΣΚΑΚΙΟΥ
ΕΝΑ: Το σκάκι πριν από τη βασίλισσα του σκακιού
Το σκάκι στην περσική λογοτεχνία
Το σκάκι στη μουσουλμανική θεολογία
Το σκάκι την περίοδο των Χαλίφηδων
Αράβισσες παίκτριες
Η βασίλισσα Toda της Ναβάρρας
Ανεικονικοί πεσσοί στην Ισπανία
ΔΥΟ: Η είσοδος της βασίλισσας!
Υπαρκτά πρότυπα για τη βασίλισσα του σκακιού
Αδελαΐδα ή Θεοφανώ;
Μια νέα εποχή στην ιστορία
Η αντίθεση της εκκλησίας στο σκάκι
ΤΡΙΑ: Η βασίλισσα του σκακιού αποκαλύπτει το πρόσωπό της
Η Ματθίλδη της Τοσκάνης
Η Κωνσταντία της Σικελίας
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΙΣΠΑΝΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
ΤΕΣΣΕΡΑ: Σκάκι και γυναικεία βασιλεία στη χριστιανική Ισπανία
Καταλωνία
Καστίλλη και Λεόν
Δόνια Ουρράκα
Η σχέση του Αλφόνσο του Μαχητή με το σκάκι
Η βασίλισσα του σκακιού στην Ισπανία: εβραϊκές μαρτυρίες
Μια βασίλισσα του σκακιού ρομανικής τεχνοτροπίας
Το εγχειρίδιο του Αλφόνσο Ι' για το σκάκι, την ντάμα και το τάβλι
Άλλα έργα κατά παραγγελία του Αλφόνσο Ι'
ΠΕΝΤΕ: Η σκακιστική ηθική στην Ιταλία και τη Γερμανία
Ιταλία
Γερμανία
Ένα χωριό που παίζει σκάκι
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΓΑΛΛΙΑ ΚΑΙ ΑΓΓΛΙΑ
ΕΞΙ: Το σκάκι φτάνει στη Γαλλία και την Αγγλία
Το σκάκι στην πρώιμη γαλλική ιστορία και λογοτεχνία
Ελεονώρα της Ακουιτανίας
Chretien de Troyes
Marie de France
Η ονομασία της βασίλισσας του σκακιού
Η Μπλανς της Καστίλλης
ΕΠΤΑ: Το σκάκι και η λατρεία της Παρθένου Μαρίας
Τα Θαύματα της Παρθένου Μας του Gautier de Coinci
Η ουράνια βασίλισσα και οι επίγειες βασίλισσες
ΟΚΤΩ: Το σκάκι και η λατρεία του έρωτα
Το σκάκι ως ιεροτελεστία ερωτοτροπίας
Τριστάνος και Ιζόλδη
Λάνσελοτ και Γκουίνεβιρ
Γυναίκες της Αραβίας, πρωταθλήτριες σκακιού στη δυτική λογοτεχνία
Σκάκι, σεξ και αιμομιξία
Το ηθικοπλαστικό βιβλίο του ερωτικού σκακιού
Το σκάκι εξισώνεται με τον έρωτα στη Γαλλία του δέκατου πέμπτου αιώνα
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ ΚΑΙ ΡΩΣΙΑ
ΕΝΝΕΑ: Σκανδιναβές βασίλισσες, εντός και εκτός σκακιέρας
Οι 'πεσσοί της νήσου Λιούις'
Το σκάκι στις παλαιές νορβηγικές σάγκες
Κι άλλες Σκανδιναβές βασίλισσες του σκακιού
Σκανδιναβές γυναίκες και κοινωνία
Sigrid η Αποφασιστική
Βασίλισσες, κοινές θνητές και ανδρική κυριαρχία
Η Ίνγκεμποργκ της Νορβηγίας
Η Μαργαρίτα της Δανίας
ΔΕΚΑ: Σκάκι και γυναίκες στη μεσαιωνική Ρωσία
Τα ρωσικά σκακιστικά κομμάτια
Το σκάκι και η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία
Γυναίκες παίκτριες
Σκάκι, γυναίκες και κοινωνία
Η Αικατερίνη η Μεγάλη
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ: ΕΞΟΥΣΙΑ ΣΤΗ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ
ΕΝΤΕΚΑ: Το νέο σκάκι και η Ισαβέλλα της Καστίλλης
Η νέα βασίλισσα στο 'ερωτικό σκάκι'
Οι νέοι κανόνες στο έργο 'Η τέχνη του σκακιού' του Lucena
Η Ισαβέλλα της Καστίλλης
Το σκάκι στην αυλή της Καστίλλης
Η Ισαβέλλα, ο Φερδινάνδος και ο Κολόμβος
Ισαβέλλα, η μαχητική αγία
ΔΩΔΕΚΑ: Η άνοδος του 'σκακιού της βασίλισσας'
Το νέο σκάκι στην Ιταλία
Η αντίδραση του μισογυνισμού
Η Αικατερίνη των Μεδίκων
Το νέο σκάκι στην Αγγλία
Η Ελισάβετ Α' της Αγγλίας
ΔΕΚΑΤΡΙΑ: Η υποχώρηση των σκακιστριών
Ενοχλητικά ερωτήματα
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η βασίλισσα του σκακιού στη δυτική φαντασία
Πηγές εικονογραφικού υλικού
1. Ασπρόμαυρες φωτογραφίες
2. Έγχρωμες φωτογραφίες

Add: 2014-01-01 00:00:00 - Upd: 2021-03-17 18:29:18