Δημοκρατία, ένα άγνωστο πολίτευμα
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-02-2677-5
Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, 3/2012
1η έκδ.
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
€ 15.90 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
14 x 21 εκ., 384 γρ., 298 σελ.
τ. 2
Περιγραφή

Η Δημοκρατία στάθηκε το κύριο στοιχείο, η ειδοποιά διαφορά, που έκανε τον Ελληνικό Πολιτισμό μοναδικό. Η Δημοκρατία, αυτή μόνη, διαφοροποίησε τον Ελληνικό Πολιτισμό από όλους τους άλλους. Τίποτε άλλο. Ούτε το κλίμα ούτε η γεωγραφική θέση. Η Δημοκρατία είναι και αρχαιολογικά διαπιστωμένη στον Ελληνικό Χώρο, στην Πολιόχνη της Λήμνου, από το 3000 π.Χ. περίπου.
Μόνο οι Έλληνες, λόγω της Δημοκρατίας, δημιούργησαν πολίτες. Και ίσως μόνο το Ελληνικό Επίτευγμα μπορεί να χαρακτηρισθεί `πολιτισμός`, μια και η έννοια `πολιτισμός` προϋποθέτει την έννοια `πολίτες`.
Ανώτατο πολιτειακό όργανο και κυρίαρχος θεσμός της Δημοκρατίας ήταν η Εκκλησία του Δήμου· στη Σπάρτη το όργανο αυτό ονομαζόταν Απέλλα. Ο δεύτερος θεμελιώδης θεσμός της Δημοκρατίας ήταν η ενιαύσια και μη επαναλήψιμη θητεία των αρχόντων, καθώς και η λογοδοσία τους μετά το πέρας της θητείας τους. Οι πολίτες υπήρξαν το δημιούργημα αυτών των δύο θεσμών. Αν δεν υπάρχουν αυτοί οι δύο θεσμοί, δεν υπάρχουν και πολίτες· υπάρχουν μόνο υπήκοοι. Οι κατάλογοι των Ολυμπιονικών αποδείχνουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες που δεν είχαν θεσμοθετημένους αυτούς τους δύο θεσμούς δε γίνονταν δεκτοί, στα Ολύμπια και κατά συνέπεια και στους άλλους Πανελλήνιους Αγώνες, τα Ίσθμια, τα Νέμεια, τα Πύθια. Τόση σημασία δινόταν από τους αρχαίους Έλληνες στο δημοκρατικό πολίτευμα.
Αποκορύφωμα της Δημοκρατίας ήταν η ανάδειξη των περισσότερων από τα 99% των αρχόντων με κλήρωση. Η Σπάρτη δεν είχε την κλήρωση σαν τρόπο ανάδειξης των αρχόντων αλλά την εκλογή· γι` αυτό ο Αριστοτέλης τη θεωρεί Ολιγαρχία, ο Θουκυδίδης την αποκαλεί `Ισόνομη Ολιγαρχία` που σημαίνει `Δημοκρατική (!) Ολιγαρχία`, μια και με το ουσιαστικό `ισονομία` εννοούσαν, όπως φαίνεται στον Ηρόδοτο, το δημοκρατικό πολίτευμα, πριν χρησιμοποιηθεί και γενικευθεί η λέξη `δημοκρατία`· συνεπώς το αντίστοιχο επίθετο `ισόνομος` ισοδυναμούσε με το `δημοκρατικός`. Η δική μου πάντως άποψη είναι πως το πολίτευμα της Σπάρτης, εφόσον είχε τους δύο βασικούς θεσμούς, πρέπει να ονομάζεται `Συρρικνωμένη Δημοκρατία`.
Όλοι οι άλλοι λαοί ήσαν και είναι υπήκοοι· ποτέ πολίτες. Και οι Έλληνες από πολίτες κατάντησαν κι εκείνοι υπήκοοι εξαιτίας της επικράτησης του μοναρχικού πολιτεύματος μετά τη Μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Βραχυγραφίες
7. Η προϊστορία της κλήρωσης Σημειώσεις
8. Μερικές γνώμες για την κλήρωση και τη Δημοκρατία γενικά
Α. Κατά την Ελληνική Αρχαιότητα
α'. Πρωταγόρας
β'. Θουκυδίδης
γ'. Αντιφώντας
δ'. Σωκράτης
ε'. Κριτίας
ς'. Πλάτωνας
Το αρχαίο ελληνικό θέατρο για τη Δημοκρατία
ζ'. Αισχύλος
η'. Σοφοκλής
θ'. Ευριπίδης
Μια διαφορετική χρήση του δημοκρατικού λεξιλογίου
Γ. Αλκμέωνας ο Κροτωνιάτης
Ένα πρώτο συμπέρασμα
Σημειώσεις
9. Μερικές γνώμες για την κλήρωση και τη δημοκρατία γενικά
Β. Κατά τη Σύγχρονη Εποχή
α'1. Φιστέλ ντε Κουλάνζ
α'2. Φιστέλ ντε Κουλάνζ
β'. Γουσταύος Γκλοτς
γ'. Λουδοβίκος Ζερνέ
δ'. Χ. Ντ. Φ. Κίτο
ε'. Χ. Θεοδωρίδης
ς' Χάνα Άρεντ
ζ'. Ιωάννης-Πέτρος Βερνάν
η'. Πέτρος Λεβέκ και Πέτρος Βιντάλ-Νακέ
θ'. Τζ. Ρ. Λουκάς
ι'. Κλαυδία Μοσέ
ια'. Μωυσής Ι. Φίνλεϊ
ιβ'. Έρικ Ρόμπερτσον Ντοντς
ιγ'. Ντούγκλας Μακ Ντόουελ
ιδ'. Ζακλίν ντε Ρομιγί
ιε'. Μιχαήλ Εμπέρ
ις'. Άλμπιν Λέσκι
ιζ'. Ιωάννης Τουσάρ
ιη'. The Blackwell Encyclopaedia of Political Thought. [Η Μπλάκγουελ Εγκυκλοπαίδεια για την πολιτική σκέψη.] Εκδ. David Millel, Janet Coleman, William Conolly, Alan Ryan
ιθ'. Ιωάννης-Ιάκωβος Σεβαλιέ
κ'. Οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι κι εμείς. Βήμα της εφημερίδα Μοντ στο Μαν της Γαλλίας. Κείμενα συλλεγμένα κα παρουσιασμένα από τον Roger-Pol-Droit, Εκδ. Le Monde, 1991
κα'. Σαμουήλ Βέμπερ
κβ'. Ιωάννης Ρόουλς
κγ'. Η πολιτική σκέψη. Καταστάσεις της Δημοκρατίας. Εκδ. Gallimard. Le Seuil. Hautes Etudes. Mai 1993
κδ'. Τελετουργία, Οικονομία Πολιτική. Αθηναϊκά δημοκρατικά έθη παρουσιασμένα κατά τον Δαυίδ Λιούις. Εκδ. Robin Osborn και Simon Hornblower. Clarendon Press-Oxford 1994
κε'. Η Αθηναϊκή Πολιτική Σκέψη και η Ανοικοδόμηση της Αμερικανικής δημοκρατίας. Εκδ. J. Peter Eulen, John R. Wallach και Josiah Ober, Cornell University Press 1994 Ithaca και London
κς'. Τετράδια φιλοσοφίας, πολιτικής και δικανικής. Πρακτικά της Συζήτησης του Μαΐου 1990, αριθ. 18. Κέντρο Πολιτικής και Δικανικής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Caen URA-CNRS 1395. 1990
κζ'. Ιάκωβος Λαγκ
Γενικό συμπέρασμα
Σημειώσεις
10. Ποια γλώσσα μιλούσαν οι Κρήτες
Σημειώσεις
11. Πόντου κέλευθοι
Σημειώσεις
12. Η επίδραση της Κρήτης στη Σπάρτη και στον υπόλοιπο Ελληνικό Χώρο
Σημειώσεις
13. Κρήτη και Αθήνα
Σημειώσεις
14. Δημοκρατία και Φορολογία
Σημειώσεις
15. Δημοκρατία και Γλώσσα
Σημειώσεις
16. Δημοκρατία και Μεταφυσική
Σημειώσεις
17. Ο Πλάτωνας και το Σύνταγμα της Μεγαλόπολης
(Ημερίδα της 14ης Μαρτίου 2009)
Σημειώσεις
18. Επίλογος
Σημειώσεις

Add: 2014-01-01 00:00:00 - Upd: 2014-01-01 00:00:00