Ο εθνικισμός είναι εκείνη η σύγχρονη ιδεολογία που νομιμοποιεί την πολιτική με πολιτισμικά επιχειρήματα που αντλεί από το παρελθόν. Ωστόσο, η αναδρομή του εθνικισμού στο παρελθόν έχει να κάνει περισσότερο με τον νεοτερικό χαρακτήρα της συγκεκριμένης ιδεολογίας παρά με την ανέκαθεν ισχύ της Εθνικής Ιδέας. Πρόκειται λοιπόν για μια μορφή ιστορικής αναδρομής που είναι πρωτίστως συνδεδεμένη με την διαδικασία του κοινωνικού εκσυγχρονισμού, με την παρέλευση των παραδοσιακών μορφών κοινωνικής οργάνωσης και αλληλεγγύης. Το πολυσχιδές φαινόμενο της νεοτερικότητας οδηγεί στην οικοδόμηση ενιαίων και ομοιογενών αφηγήσεων, οι οποίες οργανώνονται με βάση παροντικές μέριμνες και μελλοντικούς σχεδιασμούς. Το παρελθόν εθνικοποιείται απόλυτα, για να τεθεί στην υπηρεσία της πολιτικής όπως την αντιλαμβάνεται η εθνικιστική ιδεολογία -της πολιτικής που υπαγορεύεται από το διαχωρισμό των εθνικών πολιτισμών. Στην οπτική αυτήν όμως, νομιμοποιείται ιδεολογικά μια εντυπωσιακή αντιστροφή στην πρόσληψη του χρόνου, αφού το δικαίωμα της εθνικής αυτοδιάθεσης φαίνεται να αποτελεί την κατάληξη και όχι την αφετηρία της ανάπλασης του παρελθόντος. Ο νεοτερικός χαρακτήρας της εθνικιστικής δεοντολογίας σβήνει στο βάθος του χρόνου και το πρόταγμα του εθνικισμού προσλαμβάνεται τελικά ως το φυσιολογικό συμπέρασμα στο οποίο φαίνεται να οδηγεί η ιστορία. Όσο αυτονόητο κι αν ακούγεται σήμερα κάτι τέτοιο, έχει την δική του ιστορία και τη δική του λογική. Από τη μια πλευρά έχει να κάνει με την εμφάνιση και την επιτυχία των σχετικών απόψεων στη σύγχρονη εποχή, ενώ από την άλλη σχετίζεται με την διατύπωση μιας συγκεκριμένης επιχειρηματολογίας που υποστηρίζει την εθνική θέαση του παρελθόντος. Το βιβλίο αναφέρεται σε αυτό ακριβώς το παιχνίδι του εθνικισμού με τον χρόνο επιχειρώντας να ερευνήσει την μήτρα στην οποία τυποποιούνται τα ιστορικά του επιχειρήματα - και να καταδείξει έτσι το νεοτερικό χαρακτήρα της ίδια της παραγωγής τους, δηλαδή την ποιοτική διαφορά που τα χωρίζει από την παράδοση στην οποία παραπέμπουν.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]